Een veilige omgeving stimuleren

Hoe doe je dat?

Voorbeelden van ongewenst en intimiderend gedrag op de werkvloer zijn volop in het nieuws. Psychologische, of sociale veiligheid is de parapluterm. Maar wat is dat en hoe draag je als leider bij aan sociale veiligheid?

Uit veel onderzoeken blijkt dat er een correlatie is tussen hoe teams presteren en hoe bereid de teamleden zijn om fouten met elkaar te bespreken. Durven aangeven dat iets niet volgens plan is gegaan, tegenspraak durven geven (juist als je niet helemaal zeker weet of het wel klopt wat je zegt), vraagt vertrouwen.

Amy Edmondson (professor of Management and Leadership, Harvard Business School), geeft als definitie: ‘Psychologische veiligheid is de overtuiging dat men niet zal worden bestraft of vernederd voor het uiten van ideeën, vragen, zorgen of fouten, en dat het binnen het team veilig is om inter-persoonlijke risico’s te nemen.’

Hoe leiders volgens Edmondson een psychologisch veilige werkomgeving kunnen creëren:

  1. Creëer een aansprekend kader: een duidelijk en inspirerend doel en heldere verwachtingen versterken het gevoel dat het werk én de bijdrage van betrokkenen ertoe doen. Zo geef je betekenis aan het werk, die duidelijk maakt waarom ieders bijdrage nodig is.
  2. Nodig anderen uit om actief deel te nemen en zich uit te spreken: stel vragen, vraag door en luister aandachtig. Open vragen geven bovendien blijk van je eigen feilbaarheid en niet-weten. Daardoor zullen anderen zich ook veilig genoeg voelen om hetzelfde te doen. ‘Ik weet dit onvoldoende, ik wil graag weten wat jij hierover denkt.’
  3. Reageer constructief op fouten: schort je primaire neiging om op te lossen, de oorzaak te vinden en misschien ook te beschuldigen, op en reageer vanuit de gedachte dat fouten maken erbij hoort. Daarmee schep je een sfeer van samen mogen vallen en opstaan en leren van fouten of missers. Tegelijkertijd bewaak je uiteraard het afgesproken kader. Als collega’s bewust of onbedoeld afspraken schenden, spreek je ze duidelijk daarop aan. Zo laat je het onderscheid zien tussen (onbedoelde) fouten en schendingen van de afspraken.

Meer inspiratie over Leiderschap in turbulente tijden?