Koersvast én wendbaar leiding geven
Ministerie van Buitenlandse Zaken
Leidinggevenden bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken staan bij uitstek midden in alle (geopolitieke) turbulenties en steeds veranderende contexten. Hoe blijven zij koersvast en zijn zij wendbaar tegelijk? Hoe brengen ze cohesie in het Nederlandse buitenlandbeleid? Hoe creëren ze draagvlak in de samenleving voor wat ze in het buitenland bereiken? Deze thema’s vragen van de leidinggevenden om voorbij de routine te kijken, meer samen te werken en verbinding te zoeken.
Hoe kwam de klant bij Ardis terecht?
Sinds 2014 ontwerpen en begeleiden we de leiderschapsprogramma’s voor BZ. Naast de leiderschapsprogramma’s begeleidden we ook de bestuursraad, directeurenconferenties en (management)teams (in Den Haag en op posten wereldwijd). We hebben de context, thema’s, dilemma’s en dynamieken goed leren kennen. In 2019 moesten de leiderschapsprogramma’s opnieuw worden aanbesteed. We zijn er trots op dat we de opdracht opnieuw hebben gekregen, waarbij onze kennis van en ervaring met BZ, op alle lagen in de organisatie én de vernieuwingsslag die we in onze aanpak hebben verweven, de doorslag gaven.
Onze aanpak
Deze opdracht is een mooi voorbeeld van co-creatie, we hebben het ontwerp echt samen met de opdrachtgever gemaakt. In de trajecten is de individuele ontwikkeling sterk verbonden aan de koers van BZ: de persoonlijke leiderschapsontwikkeling als afgeleide van de organisatieopgave. Welke waarde kun jíj toevoegen vanuit de verschillende rollen als leidinggevende: maatschappelijk partner, manager en politiek inhoudelijk adviseur. Belangrijke principes in het ontwerp van het programma zijn expliciete aandacht voor persoonlijk leiderschap, een gemeenschappelijke kern en daarnaast vrij in te vullen keuzemodules. Er is een focus op leren door te doen: experimenteren en reflecteren in de praktijk. Hierbij is leren van en met elkaar leidend.
Het heeft een blended programma opgeleverd van negen maanden met veel verschillende leervormen: individueel, collectief, doen, reflecteren, meerdaagse trainingen, korte leermomenten, een online serious game waaraan alle doelgroepen maximaal gemixt meedoen. Het leertraject wordt ondersteund door een online leeromgeving, waar deelnemers content kunnen vinden, maar ook sociaal leren door interactie met collega’s, met de leercoach en diverse opdrachten. Hiermee werken deelnemers aan hun eigen ontwikkeldossier.
Individueel en online leren is belangrijk. In het traject hebben leidinggevenden regie op hun eigen leerproces. Hierdoor is er beperkte structuur en veel vrijheid om het leerproces zelf vorm te geven. Dit kan ook discomfort opleveren: sommigen hebben behoefte aan meer houvast, en bij gebrek daaraan ervaren ze ongemak. Ongemak hanteren hoort natuurlijk ook bij leiderschap, en is dus ook een mooi thema om met de leercoach op te reflecteren.
Het resultaat
Belangrijke opbrengsten van het traject zijn: het besef dat leidinggeven ook een vak is en dat mensen er steeds meer plezier in hebben, duidelijker rol- en taakafbakening, betere sturing op functioneren en ontwikkeling van medewerkers, meer feedback, ‘leren en ontwikkelen’ staat op de agenda en is normaal geworden, er wordt meer in teams samengewerkt.
“Co-creatie is echt een kracht van Ardis. Ardis denkt heel erg mee vanuit de behoefte en zit écht naast ons als partner. Ardis kijkt echt naar onze organisatie, wat er daadwerkelijk gebeurt, en zet dit om in een passende aanpak. Hiermee komen we veel dichter bij de deelnemers en hun werkpraktijk, en daarmee een sterkere bijdrage aan de ontwikkeling van BZ.”