Leiderschap in turbulente tijden:
Hoe houd je je als leider staande?
De maatschappelijke vraagstukken worden complexer. De morele dilemma’s ingewikkelder. Het appèl op inclusie en diversiteit groter. De roep om een veilige werkomgeving luider. De huidige systemen piepen en kraken. Kortom, we leven in een VUCA-wereld: een wereld die volatiel, onzeker, complex en ambigu is. Wat vraagt dit van leiderschap? Hoe blijf je als leider staande in deze turbulentie?
Met een solide basis raak je nooit uit het lood
Het houten tuimelaar-poppetje uit onze kindertijd is een mooie metafoor voor de eisen die we vandaag de dag aan leiders stellen. Door de solide basis raakt het nooit uit het lood en keert het altijd terug in het eigen centrum (de verticale dimensie). Tegelijkertijd is het door de ronde onderkant optimaal wendbaar (de horizontale dimensie).
De verticale dimensie van onze tuimelaar gaat over de verbinding met jezelf en begint aan de onderkant met een stevige basis. Jezelf echt goed kennen, zelf-zeker zijn met al je kwaliteiten en eigenschappen, geeft stabiliteit en kracht om stevig te staan. Aan de bovenkant gaat het over je ‘optiek verhogen’, kunnen uitzoomen. Vanuit dat perspectief zie je ruimer en meer. Kun je bewust ‘stil hangen’ (zoals bij het hoogste omslagpunt bij het schommelen) en polariteiten overstijgen en omvatten. Je reageert minder instinctief en blijft uit de reflex van verdedigen en overtuigen. Het gesprek wordt echter, dieper én scherper.
Leiderschap betekent dat je kunt verbinden
De horizontale dimensie staat voor verbinding met de wereld om je heen. Persoonlijk leiderschap betekent voor ons dat je je ervan bewust bent dat je niet niét in verbinding kunt zijn. We bestaan bij de gratie van interactie met de mensen om ons heen. Leiderschap op deze as betekent ook dat je je kunt verbinden met verschillende contexten, dat je in verschillende teams kunt samenwerken aan een opgave. Dit vraagt dat je bereid en in staat bent je eigen oordeel op te schorten, om óók dat van de ander te onderzoeken.
De kenmerken van onze tuimelaar:
- Je bent open: over jezelf, wat zich in jou afspeelt en voor andere perspectieven, de ander;
- Je kunt vertragen, bewust kiezen en neemt verantwoordelijkheid voor de keuzes die je maakt;
- Je kunt het niet-weten verduren, je begrijpt dat ín het moment wellicht een oplossing zich toont;
- Je staat op eigen grond en tegelijkertijd ben je in verbinding met de ander; vanuit dit fundament durf je tegen de wind in te werken;
- Je hebt een helder moreel kompas voor lastige dilemma’s;
- Je kijkt naar de toekomst en verbindt wat er daar en dan nodig is met het handelen hier en nu;
- Je kijkt vanuit het grote geheel/de opgave, legt actief verbinding en handelt naar wat nodig is;
- Je werkt inclusief, benut alle kwaliteiten en verschillen en creëert daarmee veiligheid voor je team.
Z-card over leiderschap
In onze ‘Inspiratiekaart Leiderschap in turbulente tijden‘ werken we vijf thema’s verder uit, aangevuld met ‘how to’s’ en een uitgebreide website ter verdieping.
- Leiderschap in opgaves;
- Persoonlijk leiderschap;
- Psychologische veiligheid;
- Inclusief leidinggeven;
- Werken met een moreel kompas.